ΠΑΝΤΕΛΟΠΟΥΛΕΙΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΡΟΥ

(Πηγή στοιχείων από το βιβλίο-αρχείο του Πνευματικού Κέντρου) 

Το Παντελοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Σαρανταπόρου, βρίσκεται ανάμεσα στην πλατεία του χωριού και στο δημοτικό σχολείο και είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Βασίλη Παντελόπουλου και της κόρης του Θέμιδας. Το Πνευματικό Κέντρο Σαρανταπόρου κτίσθηκε σε κοινοτική έκταση στο σημείο όπου βρισκόταν το κοινοτικό γραφείο, με αποκλειστικές δαπάνες της συζύγου του Βασίλη Παντελόπουλου, Ευαγγελίας. Εγκαινιάστηκε στις 17 Ιουλίου 1974 και η λειτουργία του είναι πλήρως εναρμονισμένη με το όραμα του εμπνευστή του Βασίλη Παντελόπουλου, καθώς από την ίδρυσή του και μέχρι σήμερα, τα νέα παιδιά του χωριού περνούν τον ελεύθερο χρόνο τους, είτε στον μεγάλο του χώρο στον οποίο γίνονται διάφορες εκδηλώσεις, είτε στην αυλή του όπου υπάρχει γήπεδο μπάσκετ. Παλαιότερα στεγαζόταν στο χώρο του και η δανειστική βιβλιοθήκη του χωριού, η οποία πλέον μεταφέρθηκε και λειτουργεί σε αίθουσα του δημοτικού σχολείου που δεν χρησιμοποιείται. Στη βιβλιοθήκη υπάρχει και το βιβλίο-αρχείο του Πνευματικού Κέντρου στο οποίο εγγράφονται οι εντυπώσεις του κοινού κατά την ημέρα των εγκαινίων της.

Το Παντελοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Σαρανταπόρου

Στις 20 Φεβρουαρίου 1976 το Πνευματικό Κέντρο παραχωρήθηκε εγγράφως από την Ευαγγελία Παντελοπούλου, «είς την διάθεσιν της Κοινότητας και του Δημοτικού Σχολείου προς χρήσιν του δι ον σκοπόν και ανήγειρον τούτο, εις μνήμην του συζύγου μου Βασιλείου και της θυγατρός μου Θέμιδος, διδασκάλων».

Στις 25 Φεβρουαρίου 1976 συνεδρίασε η σχολική επιτροπή, αποτελούμενη από τους Γεωργάκη Φώτιο, πρόεδρο, Κλεισιάρη Χρήστο, ταμία και Βαλδούμα Ιωάννη, διευθυντή του σχολείου, αποδέχθηκε την παραχώρηση, ανακήρυξε την Ευαγγελία Παντελοπούλου «Ευεργέτιδα» του δημοτικού σχολείου Σαρανταπόρου και αποφάσισε να αναρτηθούν οι φωτογραφίες του Βασιλείου Παντελόπουλου και της Θέμιδος στην κεντρική αίθουσα του πνευματικού κέντρου και της Ευαγγελίας Παντελοπούλου στο γραφείο του δημοτικού σχολείου.

Η Ευαγγελία Παντελόπουλου μέχρι το θάνατό της το 2002, επισκεπτόταν ανελλιπώς το Σαραντάπορο και γινόταν δεκτή με πολύ αγάπη από όλους.

Στο τεύχος 6 μιας παλιάς δίμηνης έκδοσης του περιοδικού «Περραιβία», τον Αύγουστο του 1974, το οποίο βρήκα παραπεταμένο ανάμεσα σε άλλα περιοδικά στη βιβλιοθήκη, εκτός από τα υπέροχα θέματα μιας άλλης εποχής, στη σελίδα 25 υπάρχει ένα ολοσέλιδο αφιέρωμα για τα εγκαίνια του Πνευματικού Κέντρου Σαρανταπόρου και ανάμεσα στις σελίδες του υπήρχε κι  ένα χειρόγραφο σημείωμα για τον εμπνευστή του, τον αείμνηστο δάσκαλο Βασίλη Παντελόπουλο αλλά και για την αδικοχαμένη κόρη του Θέμιδα.

Το να διαβάζεις επομένως  πως πριν πολλά χρόνια, κάποιος είχε το όραμα να φτιάξει ένα χώρο «για να βρίσκουν οι νέοι μια πολιτισμένη ατμόσφαιρα, μακριά από τη μπόχα του καφενείου», το λιγότερο που θα νοιώσεις είναι συγκίνηση και θαυμασμό για αυτόν τον οραματιστή δάσκαλο. Το όνομα του Παντελόπουλου είναι ταυτόσημο της προσφοράς και θα μνημονεύεται πάντα στο Σαραντάπορο και η αγάπη για την οικογένεια του, από όλους τους Σαρανταπορίτες είναι κάτι που δεν θα πάψει ποτέ. 

Το κείμενο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό το έγραψε και το απέστειλε σε αυτό ο Σαρανταπορίτης δάσκαλος Αποστόλης Ράπτης. Αποστέλλει δε το εκδοθέν τεύχος, στον δάσκαλο του Δημοτικού Σχολείου Σαρανταπόρου Παντελή Μπότσαρη, με  χειρόγραφη σημείωση στο επάνω μέρος της σελίδας ως εξής:

«Κε Μπότσαρη. Εδώ σ αυτό το σημείωμα-μνημόσυνο, θα βρείτε  γιατί ιδρύθηκε το πνευματικό κέντρο Σαρανταπόρου.»

Ακολουθεί αυτούσιο το κείμενο της δημοσίευσης, με διορθωμένη την ορθογραφία της εποχής.

Μνημόσυνο στον δάσκαλο και ευεργέτη του Σαρανταπόρου Βασίλη Παντελόπουλο[1]

Στο Σαραντάπορο Ελασσόνος στις 17 Ιουλίου 1974 εορτή της Αγίας Μαρίνας έγιναν τα εγκαίνια του Πνευματικού Κέντρου. Το Πνευματικό Κέντρο στο Σαραντάπορο κτίσθηκε αποκλειστικά από το υστέρημα της συντάξεως ενός φτωχού δασκάλου, του αείμνηστου ΒΑΣΙΛΗ ΠΑΝΤΕΛΟΠΟΥΛΟΥ.

Δυστυχώς άστοργη μοίρα απέκοψε το νήμα της ζωής του, ύστερα από απρόοπτο τραγικό θάνατο της μονάκριβης κορούλας του Θέμιδος (διδασκαλίσσης), πριν ο ίδιος ίδει πραγματοποιημένο το ωραίο του όραμα. Συχνά εκμυστηρευόταν σε φίλους του με πόνο ψυχής, ότι «θα έπρεπε οι νέοι του χωριού, να βρίσκουν για τις ώρες της σχόλης, μια πολιτισμένη ατμόσφαιρα από κείνη που προσφέρει η γεμάτη, με τον καπνό του τσιγάρου και την μπόχα του οινοπνεύματος, αίθουσα του καφενείου».

Ολύμπιος στο παράστημα, αγνός στην ψυχή, απλός στους τρόπους, γαλουχημένος με τα υψηλά ιδανικά ο Βασίλης Παντελόπουλος, διακρινόταν για την πληρότητα του χαρακτήρα του και για την πολύμορφη κοινωνική του δράση. Άνθρωπος ως τα τρίσβαθα του «είναι του», έσκυβε πάντα με ειλικρίνεια και αγάπη στον ανθρώπινο πόνο. Άριστος παιδαγωγός (μετεκπαιδευμένος στο Πανεπιστήμιο Αθηνών) με πλούσια συγγραφική δραστηριότητα και ενήμερος των τελευταίων επιστημονικών πορισμάτων της ψυχολογίας και των παιδαγωγικών έθεσε την προσωπική του σφραγίδα στη σύγχρονη παιδαγωγική σκέψη με το βιβλίο του «Γενική και ειδική διδακτική».

Στην Αθήνα που έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του, μα και στο Σαραντάπορο δεν έπαυε να ευεργετεί φτωχές οικογένειες. Από τον προσωπικό του μισθό διέθετε για τους άριστους μαθητές του  Σαρανταπόρου διάφορα χρηματικά ποσά για να δημιουργήσει έτσι την άμιλλα. Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο Παντελόπουλος απεφάσισε να κτίσει το πνευματικό κέντρο στο Σαραντάπορο, εκεί όπου άρχισε τη διδασκαλική του καριέρα. Αν και ο ίδιος ήταν Πελοποννήσιος στην καταγωγή του, αγάπησε τους απλούς ανθρώπους του χωριού και αγαπήθηκε τόσο πολύ από αυτούς.

Να γιατί του πρέπει ένα μνημόσυνο σαν και τούτο στις στήλες του περιοδικού του τόπου μας, σαν ελάχιστο δείγμα βαθειάς ευγνωμοσύνης των Σαρανταποριτών. Το Σαραντάπορο τον ευγνωμονεί. Το δε πνευματικό του κέντρο θα θυμίζει με συγκίνηση την ευγενική μορφή του αξέχαστου δασκάλου.

Ας είναι αιωνία του η μνήμη.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΡΑΠΤΗΣ

Διδάσκαλος

 

Το κείμενο του Αποστόλη Ράπτη στο περιοδικό «Περραιβία»

 

Βιογραφικό του Βασίλη Παντελόπουλου και της κόρης του Θέμιδας από τον δάσκαλο Παντελή Μπότσαρη:

«Παντελόπουλος Βασίλειος

Εγγεννήθη εις Ανδρούσα Μεσσηνίας το έτος 1910. Το έτος 1924 ενεγράφη εις το τριτάξιον Διδασκαλείον Τριπόλεως. Το έτος 1927 απεφοίτησε του Διδασκαλείου τοποθετηθείς εις Ελευθεροχώρι Ελασσόνος εις ηλικίαν 17 ετών. Κατόπιν μετετέθη εις Σαραντάπορο όπου έμεινε 6-7 χρόνια. Μετά στο Πουλίτσι Μεσσηνίας, έπειτα στο Μίσχα, Ιθώμη και τέλος στη Μεσσήνη. Η μετεκπαίδευσις του έγινε εις το Πανεπιστήμιον Αθηνών το έτος 1939.

Εστρατέυθη το 1940 κατά τον Ελληνοϊταλικόν πόλεμον τραυματισθείς μάλιστα εις Αλβανίαν. Το πτυχίον μετεκπαιδεύσεως εις το Πανεπιστήμιον Αθηνών, ανεσταλείσης της μετεκπαιδεύσεως λόγω πολέμου 1940-41, έλαβεν αριστεύσας το έτος 1946.

Από το 1946 – 1950 υπηρέτησε ως Δ/ντης εις διάφορα σχολεία των Αθηνών και το 1951 ετοποθετήθη Διευθυντής του 57^ου Πρότυπου Δημοτικού Σχολείου Κολωνού Αθηνών, μέχρι της αποχωρήσεώς του εκ της υπηρεσίας το έτος 1960».

Το χειρόγραφο σημείωμα με το βιογραφικό του Βασιλείου Παντελόπουλου, από τον δάσκαλο Παντελή Μπότσαρη

«Θέμις Βασιλείου Παντελοπούλου (Διδασκάλισσα)

Κόρη του διακεκριμένου Δασκάλου Βασιλείου Παντελόπουλου. Εγεννήθη το έτος 1943 (4 Δεκεμβρίου) εις το χωρίον Ανδρούσα Μεσσήνης, γενέτειρας και του πατρός της. Το έτος 1955 ετελείωσε το Πρότυπον Δημοτικόν Σχολείον Κολωνού Αθηνών, το 1961 το Γυμνάσιο Θηλέων Σεπολίων και το 1963 ετελείωσεν την Μαράσλειον Παιδαγωγική Ακαδημία Αθηνών με τον βαθμόν Λίαν Καλώς (8,36).

Το ίδιον έτος 1963 διωρίσθη ως διδασκάλισσα στο Δημοτικό Σχολείο Λόφου Αξιωματικών Αθηνών εργασθείσα μόλις επί τριμήνου, διότι την 24 Ιανουαρίου 1964 φοβερό αυτοκινητιστικό δυστύχημα, έκοψε το νήμα της ζωής της πριν καλά-καλά ανοίξη τα φτερά για το διδασκαλικό λειτούργημα, που τόσο αγάπησε και για τη ζωή.

Πρωταθλήτρια Αθηνών στην Γυμναστικήν και τους δρόμους ταχύτητος και αδαμάντινος χαρακτήρας, επαλήθευε πλήρως το των αρχαίων: Νούς υγιής εν σώματι υγιεί». 

             

Το χειρόγραφο σημείωμα με το βιογραφικό της Θέμιδας Παντελοπούλου, από τον δάσκαλο Παντελή Μπότσαρη

Ο Βασίλειος Παντελόπουλος

Η Ευαγγελία Παντελοπούλου 

 

         Η Θέμιδα Παντελοπούλου

 

Από τα εγκαίνια του Παντελοπούλειου Πνευματικού Κέντρου Σαρανταπόρου στις 17 Ιουλίου 1974. 

Από αριστερά: Μάντζιαρη Σοφία, Παντελοπούλου Ευαγγελία, Μητροπολίτης Ελασσόνας Σεβαστιανός, εκπρόσωπος Αστυνομίας.

Το έγγραφο παραχώρησης του Πνευματικού Κέντρου Σαρανταπόρου, προς την Κοινότητα και το Δημοτικό Σχολείο.

Το έγγραφο της σχολικής επιτροπής για την αποδοχή της χρήσης του Πνευματικού Κέντρου και της ανακήρυξης της Ευαγγελίας Παντελοπούλου ως «Ευεργέτιδας». 

Εντυπώσεις επισκεπτών στα εγκαίνια της βιβλιοθήκης.

---

[1] ΠΕΡΡΑΙΒΙΑ Δίμηνη έκδοση θεμάτων της επαρχίας Ελασσόνας, Αύγουστος 1974, Τεύχος 6,

σελίδα 24

........................................................

*** Έρευνα και παρουσίαση θέματος

        Γιάννης Α. Ντάλλας